عملیات نصر 8
در تداوم سلسله عملیاتی که در جبهه شمال غرب انجام شد، ضرورت اجرای عملیات به منظور فراهم سازی عملیات بزرگ و گسترده در این جبهه بیش از پیش احساس می‌شد. به همین دلیل به رغم دشواری‌های موجود، عملیات نصر 8 از سوی سپاه پاسداران طراحی شد.
محتویات
منطقه عملیات
منطقه عملیاتی در شمال سلیمانیه واقع و توسط ارتفاعات بلندگرده رش، گوجار، قمیش، دولبشک، الاغلو، ویولان، گرده شیلانو نیز دشت هرمدان و تپه‌های جنگاوی احاطه شده است. در این میان، ارتفاع گرده‌رش از اهمیت بیشتری نسبت به سایر ارتفاعات برخوردار است؛ چرا که برای ورود به منطقه غرب رودخانه قلعه چولان و انجام عملیات‌های بعدی می‌بایست این ارتفاع تصرف می‌شد. از جمله ویژگی‌های این منطقه نیز می‌توان از کوهستانی بودن، محدودیت عقبه، نبود جاده ـ به طور خاص در مورد ارتفاع گرده رش ـ و سرما نام برد.
استعداد دشمن
مسئولیت منطقه عملیاتی بر عهده سپاه یک ارتش عراق بود که با لشکر 44 پیاده از این منطقه ـ به ویژه ارتفاع گرده رش ـ دفاع می‌کرد. تعدادی گردان خفیفه و گروه‌هایی از نیروهای جاش (کردهای محلی) نیز در مناطقی همچون ارتفاع گوجار، ویسی و الاغلو استقرار داشته و تحت امر این لشکر از مناطق مذکور حفاظت می‌کردند. تنها نیروی احتیاط لشکر 44 در آغاز عملیات، گردان کماندویی آن بود و حتی سپاه یکم نیز که پدافند منطقه دربندیخان ـ شاخ مامند را با چهار لشکر بر عهده داشت، فقط توانست تیپ 77 پیاده و یک گردان کماندویی را جهت پاتک به منطقه اعزام کند. در مجموع، یگان‌هایی که تحت امر لشکر 44، قبل و حین عملیات در منطقه حضور یافتند، به قرار ذیل می‌باشد:
- تیپ‌های 39، 74، 77، 83 و 603 پیاده.
- گردان کماندویی تابع سپاه یکم و گردان کماندویی تابع لشکر 44 پیاده.
- گردان تانک ابن حارث تابع لشکر 27 پیاده.
- گردان های 53 و 69 توپخانه.
قوای خودی
نیروهای عملیات بر اساس استعدادی برابر با 11 گردان پیاده به شکل یک قرارگاه ثابت و یک قرارگاه احتیاط سازماندهی شدند.
قرارگاه نجف اشرف هدایت نیروهای زیر را به عهده داشت:
لشکر 11 امیرالمؤمنین (ع)
لشکر 21 امام رضا (ع)
لشکر 57 اباالفضل (ع)
لشکر 155 ویژه شهدا
تیپ مستقل 12 قائم (عج)
هم چنین، لشکرهای 7 ولی عصر (عج)، 52 قدس و تیپ‌های مستقل 35 امام حسن (ع) و مسلم بن عقیل به عنوان احتیاط قرارگاه در نظر گرفته شدند.
طرح عملیات
مانور عملیات برای تصرف ارتفاع گرده رش به شرح زیر طراحی گردید:
- تصرف نیمه جنوبی ارتفاع 1418 (قله دوم) توسط لشکر 21.
- تصرف نیمه غربی ارتفاع 1426 (قله اول) توسط لشکر 11.
- تصرف نیمه شمالی ارتفاع 1418 (قله سوم) توسط لشکر 57.
- تصرف نیمه شرقی ارتفاع 1426 (قله اول) توسط تیپ 12.
- تصرف ارتفاعات 1317 و 1348 (قله چهارم) توسط لشکر 155 ویژه.
هم چنین، در صورت فراهم شدن شرایط مشاعه، یگان‌های احتیاط برای تصرف ارتفاع ویولان و دشت هرمدان وارد عمل می‌شدند. ضمناً، نیروهای اتحاد میهنی کردستان عراق می‌بایست روی ارتفاع ویولان و شمال آن وارد عمل شود تا ضمن تجزیه توان دشمن، راه ورودی قرارگاه رمضان به داخل خاک عراق بیشتر تأمین گردد.
شرح عملیات
نیروها با حرکت از محورهای مختلف پس از 5 الی 8 ساعت راهپیمایی، در نزدیکی مواضع دشمن استقرار یافته و به انتظار فرمان آغاز عملیات نشستند. سرانجام عملیات در ساعت 01:16 بامداد 29/8/1366 با رمز مبارک «یا محمد بن عبدالله(ص)، ادرکنی» آغاز شد و یگان‌های عملیاتی به طور هماهنگ و هم زمان به مواضع دشمن یورش بردند و پس از یک ساعت موفق شدند قلل 1424، 1426 (قله اول)، 1418 (قله دوم) و 1391 (قله سوم) و قرارگاه تاکتیکی تیپ 39 را تصرف کنند. از ساعت 5 صبح، دشمن با بکارگیری عناصر باقیمانده از تیپ 39 پاتک کرده و توانست یکی از یگان‌های خودی را حدود 300 متر عقب براند.
با روشن شدن آسمان، پاتک دوم عراق نیز شروع شد که با مقاومت قوای خودی سرکوب گردید. پس از آن، هیچ تحرک موثر و مهمی از دشمن در طول روز اول مشاهده نشد. در شب دوم، نیروهای خودی مجدداً وارد عمل شده و سه قله دیگر گرده رش را تصرف کرده و در نهایت موفق شدند به طور کامل این ارتفاع را در اختیار بگیرند. دشمن که ارتفاع گرده رش را از دست داده بود، از روز سوم عملیات شروع به پاتک برای بازپس‌گیری این ارتفاع کرد که هر یک از آن‌ها با مقاومت طرف مقابل خنثی شد. از تاریخ 2/9/1366 نیروهای اتحاد میهنی کردستان عراق روی ارتفاع ویولان وارد عمل شد. این اقدام موجب شد دشمن توجه خود را به آن محور معطوف نماید و پس از دو روز درگیری آن‌ها را به عقب براند.
نتیجه عملیات
- تصرف ارتفاع گرده رش
- کشته و زخمی شدن حدود 300 تن از نیروهای دشمن
- به اسارت در آمدن 200 تن از نیروهای دشمن
خلاصه گزارش عملیات
نام عملیات: نصر 8 (نفوذی ـ انهدامی)
زمان اجرا: 29/8/1366
رمز عملیات: یا رسول الله (ص)
مکان اجرا: قله گرده رش در غرب شهر ماووت عراق - محور شمالی جنگ
تلفات دشمن (کشته، اسیر و زخمی): 2200 نفر
ارگان‌های عمل کننده: رزمندگان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
اهداف عملیات
تصرف ارتفاع گرده رش و در نتیجه تسلط بر بخشی از رودخانه قلعه چولانو ،تسهیل عبور نیروها و نفوذ به قلب دشمن.
