روستای ابوحمیظه

روستای ابوحمیظه در بخش مرکزی شهرستان دشت‌آزادگان، در پنج کیلومتری جنوب‌شرقی شهر سوسنگرد و در مسیر راه اصلی سوسنگرد به اهواز واقع است و رود کرخه از دو کیلومتری شمال آن عبور می‌کند.

با آغاز جنگ این آبادی و مناطق پیرامون آن به سبب موقعیت حساس ارتباطی (قرارگرفتن در مسیر سوسنگرد ـ اهواز) و نزدیکی به شهر سوسنگرد (به عنوان پایگاه مقدم مقاومت سوسنگرد از جنوب‌شرقی) از ابتدا با تهاجم دشمن و نبردهای سخت روبه‌رو شد؛ به طوری که نیروهای نظامی عراق در تجاوز مهرماه 1359 به سمت سوسنگرد، در پیِ تصرف این روستا و مناطق مجاور آن بودند. این روستا در روز اول جنگ با حمله نیروهای دشمن روبه‌رو شد و عراقی‌ها تا ابوحمیظه پیشروی کردند.

در اواخر آبان 1359 نیروهای لشکر 9 زرهی دشمن که حمله دوباره‌ی خود را به سوسنگرد تدارک دیده بودند، ابوحمیظه را تصرف و ارتباط جاده‌ای سوسنگرد ـ اهواز را قطع کردند. در این اشغال، علی‌رغم مقاومت پرشور اهالی که بیشتر از قبیله مزرعه بودند، عراقی‌ها با آتش توپخانه و حمله تانک‌ها، ابتدا این روستا را محاصره و سپس تصرف کردند و حدود 96 نفر از اهالی آن را مظلومانه به شهادت رسانده و یا به اسارت بردند و روستا را به ویرانه‌ای مبدّل ساختند. شدت حمله و غارت عراقی‌ها به حدی بود که در برخی از منابع آن را جنایات وحشیانه عراقی‌ها به همراه آدم‌کشی، قتل و غارت خواندند و آن را به یکی از حوادث تلخ جنگ در این شهرستان تعبیر کرده‌اند.

نقل است که در کشتار دسته‌جمعی و وحشیانه‌ی جوانان و خانواده‌های این روستا، عراقی‌ها یک خانواده شانزده نفری را که از آبادان به ابوحمیظه رفته بودند، یکجا به شهادت رساندند. در این ایام، رزمندگان در اطراف آبادی استقرار یافتند و در 25 آبان‌ماه، پس از احداث پل شناور بر روی کرخه، خود را به آبادی گلبهار در جنوب شرقی ابوحمیظه رسانده و در پی بازپس‌گیری این روستا و شکستن محاصره سوسنگرد برآمدند. اندکی بعد، با تلاش و همت یاران دکتر چمران و دیگر رزمندگان، ابوحمیظه در 26 آبان 1359 آزاد شد. در این درگیری‌ها دکتر چمران از ناحیه‌ی پا مورد اصابت ترکش قرار گرفت و مجروح شد.

در اوایل آذر 1359 نیروهای دشمن که در پی تصرف سوسنگرد بودند دوباره تا نزدیکی ابوحمیظه پیشروی کردند، اما مجبور به عقب‌نشینی شدند و ابوحمیظه و حومه آن تا پایان جنگ از تجاوز مستقیم دشمن در امان ماند. با خاتمه جنگ، بازسازی ابوحمیظه با احداث واحد‌های مسکونی و مراکزی چون مرکز خدمات روستایی، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه و نیز مرکز خدمات بهداشت و درمان آغاز شد. اکنون به یاد شهدای این روستا که بیش از پنجاه نفر از آنها مفقودالاثر هستند، یادمانی احداث شده است که میزبان یک شهید گمنام است.

کتاب اطلس جغرافیای حماسه، ص 131 ـ 132