تالاب شادگان
تالاب شادگان در موقعیت جغرافیایی 3029 N و 4845 E در استان خوزستان واقع است. این تالاب در جنوب‌غربی ایران در جنوب شهر شادگان در استان خوزستان واقع شده‌است. در همایش تالاب‌های جهان که در رامسر برگزار شد تصمیم گرفته شد که سه تالاب شادگان، خورموسی و خورالامیه با عنوان تالاب شادگان شناخته شود.
این تالاب در جنوب غربی ایران و جنوب جلگه خوزستان حد فاصل شهرستان‌های شادگان ، آبادان ، ماهشهر از 48 درجه و 17 دقیقه تا 48 درجه و 50 دقیقه و 30 درجه و17 دقیقه تا 30 درجه و 58 دقیقه واقع است و وسعتی در حدود ۴۰۰ هزار هکتار و دارای پناهگاهی برای حیات وحش به وسعت 327765 هکتار می‌باشد.
سالانه حدود ۹۰۰ میلیون متر مکعب آب از رودخانه جراحی به این تالاب وارد می‌شود. این تالاب در فهرست تالاب‌های بین‌المللی کنوانسیون رامسر (تاریخ ۲۳/۶/۱۹۷۵) به شماره ثبت «۲۱R006» به ثبت رسیده است.
تاکنون ۱۵۲ گونه پرنده و40 گونه پستاندار در این تالاب شناسایی شده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها دلفین بینی بطری با است که با حرکات نمایشی زیبا، بسیار دیدنی است. این حیوان در دهانه خلیج فارس و خور موسی به راحتی قابل مشاهده است. مهم‌ترین پستانداران تالاب بین‌المللی شادگان عبارت‌اند از: گراز با نام محلی خنزیر، گربه جنگلی با نام محلی بزون، شنگ با نام محلی چلیب المای، گرگ با نام محلی ذئب و دلفین.
تالاب شادگان (با مساحت 537700 هکتار) یک سیستم زیست محیطی وسیع متشکل از تالاب‌های شیرین و شور، به علاوه خلیج جزر و مدی خور موسی و جزایر آن است. تالاب در پایین‌دست حوضه رودخانه جراحی بین شهرهای شادگان، آبادان و ماهشهر در استان خوزستان قرار داشته و در سمت پائین دست، به خلیج فارس می‌پیوندد. تالاب شادگان در سال 1975 (1354) به ثبت رسیده و به عنوان یک تالاب مهم بین‌المللی شناخته شده، از تنوع زیستی غنی‌ای برخوردار می‌باشد. در مطالعات سال 1381، 17 جامعه اصلی گیاهی متشکل از 110 گونه گیاهی در محدوده تالاب (شامل جزایر خور موسی) شناسایی شده‌اند. همچنین این تالاب به دلیل تنوع جانوری‌اش از نظر بین‌المللی بسیار معروف و با اهمیت است و تاکنون حدود 311 گونه جانوری در حاشیه این تالاب شناسائی شده است.
از ویژگی‌های مهم و بی‌نظیر تالاب شادگان می‌توان به مقیاس بزرگ، طبیعی بودن، تنوع زیستگاهی، و نقشی که در تأمین معاش ساکنین محلی ایفا می‌نماید اشاره نمود. سه شهر بزرگ شادگان، آبادان و ماهشهر در حاشیه این تالاب قرار گرفته و تعدادی روستا نیز در مجاورت آن قرار دارند و دو روستا نیز در داخل این تالاب قرار گرفته‌اند. جمعیت شهر شادگان و روستاهای اطراف از نظر تاریخی برای تأمین معاش وابسته به تالاب هستند. بخش عمده جمعیت این شهرها و روستاها عرب هستند که به کشت محصولات کشاورزی و خرما و دامداری به عنوان منابع اصلی اشتغال و تأمین درآمد می‌پردازند. دامداری (گاومیش)، ماهیگیری، شکار پرنده، نی بری و برداشت علوفه منافعی هستند که از این تالاب نصیب مردم می‌شود. از مهم‌ترین تهدیدات این تالاب می‌توان به جریانات ورودی زهکش‌ها، آلودگی آب، کاهش جریان‌های سیلابی، تغییرات اقلیمی، خشکسالی طولانی مدت، معرفی گونه‌های غیربومی، نشت مواد نفتی از لوله‌ها و اختلال و ایجاد مزاحمت برای حیات وحش اشاره نمود.
در بخش آب شیرین تالاب، پوشش گیاهی متنوع و انبوهی رشد یافته که ویژگی خاصی به آن بخشیده و محل بسیار مناسبی برای گذراندن ایام پرندگان مهاجر گردیده است. منطقه آب شور تالاب فاقد پوشش گیاهی است. آن قسمت از تالاب که در جنوب جاده آبادان ـ ماهشهر واقع است. بدلیل نزدیکی به خلیج فارس و تأثیرات جزر و مد دریا و وسعت شوره زار، دارای پوشش گیاهی 25% و در بعضی از نقاط فاقد پوشش گیاهی است. در قسمت جنـوبی گونه‌های غالب را علف شور و گیاهان تیره‌ی گرامینه تشکیل می‌دهـد و در قسمت شمال جاده آبادان ـ ماهشهر پوشش گیاهی مطلوب حدود هشتاد تا نود درصد و گونه های غالب، جگن و لوئی و گیاهان علفی تیره گرامینه می‌باشد. بـه طور کـلی پوشش گیـاهی داخل تـالاب از گیـاهان هیگروفیت و مزوفیت دائـمی و فصلی وپوشش گیاهان اراضی حواشی آن به جز نخلستان‌ها و زمین‌های زراعی از اجتماعات گیاهان هالوفیت تشکیل شده است. رویش زمین‌های خشک و شن زارهای حواشی تالاب را گیاهان هالوفیت و گزروفیت تشکیل می‌دهند.[۱]
