کلیسا ومدرسه ارامنه
کلیسای ارامنه
گریگوری آبادان یا کلیسای «قاراپت مقدس» در سال 1336 ش بنا شد و بزرگترین تالار اجتماعات ارامنه آبادان محسوب میشود. این کلیسا در جنوب میدان انقلاب آبادان و در خیابان طالقانی (زند) و در کنار مسجد امام موسی بن جعفر (ع) ـ معروف به مسجد دشتستانیها که با گلولهباران دشمن تخریب شد ـ واقع است و روبهروی آن مدرسه ارامنه قرار دارد.
با هجوم ارتش عراق، سپاه پاسداران آبادان با موافقت کلیسا، برای سازماندهی نیروهای مردمی در دفاع از آبادان در این مکان و نیز مدرسه مقابل آن، مستقر شدند. این کلیسا و مدرسه در طول جنگ بارها مورد تهاجم دشمن قرار گرفت و بخشهایی از آنها تخریب شد.
کتاب اطلس جغرافیای حماسی، ص 87
معرفی کلیسای ارامنه آبادان
کلیسای ارامنهی گریگوری آبادان که به کلیسای قاراپت مقدس نیز مشهور است در سال 1958 میلادی (1336 ه.ش) بنا گردیده و بزرگترین تالار اجتماعات ارامنهی مقیم آبادان محسوب میگردیده است.
آبادان از دیرباز یکی از مظاهر گفتگوی تمدنها و پذیرش آراء و ادیان سایر مذاهب بوده است، این موضوع را میتوان با نگاهی ساده به تعداد معابد و مساجد پیروان سایر مذاهب و ادیان در شهر آبادان دریافت.
وجود کلیساهای متعدد، کنیسهها، معابد سیکها و هندوان، مساجد سایر ملل مسلمان و مسلمانان پیرو سایر مذاهب اسلامی.... همگی حاکی از وجود یک اعتقاد و احترام نسبت به معتقدین به دیگر ادیان است، هرچند که از این معابد و زیارتگاهها که نام بردیم شاید چند تایی بیشتر باقی نمانده باشد، آن هم به صورتی نیمه ویران و متروک و از بعضی از آنها دیگر فقط نامی مانده است و خاطرهای در ذهن سالمندان...
اما یکی از این مکانها که هنوز سالم مانده و همچون ساختمانی زیبا گوشهای از شهر را زینت میبخشد، کلیسای ارامنهی گریگوری آبادان است، کلیسایی که در سال 1958 میلادی (1336 ه.ش) بنا گردیده و بزرگترین تالار اجتماعات ارامنهی مقیم آبادان محسوب میگردیده است. شاید برخی بیندیشند که حضور این همه مکان مقدسه در شهر آبادان ریشه در صنعتی بودن این شهر و حضور بیگانگان در یک قرن اخیر داشته باشد، اما با نگاهی به پشتسر و آنچه که در کتب گذشتگان بر جای مانده در مییابیم که حضور این همه ادیان در این شهر باستانی ریشه در هزارههای پیشین دارد. ابن بطوطه جهانگرد مسلمان که در قرن هشتم هجری از این شهر دیدن نموده به وجود مساجد، معابد و رباطهای بسیار در آبادان اشاره دارد و اسطخری در بیش از هزار سال پیش این شهر را شهری مسلمان با حضور پیروان بسیار از سایر ادیان معرفی میکند.
باید دانست که این کلیسای ارامنه که به کلیسای قاراپت مقدس مشهور است اولین کلیسای ارامنهی آبادان در عصر حاضر محسوب نمیگردد، بلکه پیش از احداث این کلیسا در آبادان دو کلیسای دیگر نیز وجود داشتهاند: کلیسای کریستوفر، در منطقهی بریم آبادان که در سال 1928 میلادی (1306 ه.ش) احداث گردید و متعلق به مسیحیان پروتستان آبادان بوده است و دیگر کلیسای آبادان که در سال 1951 میلادی (1329 ه.ش) تأسیس گردید، کلیسای آشوری بوده که در نزدیکی فلکهی الفی جای داشته و مورد استفادهی مسیحیان آشوری آبادان قرار میگرفته، که امروزه دیگر از آن دو کلیسای قدیمی اثری برجای نمانده است. مسیحیهای آبادان هنوز هم هر یکشنبه برای اجرای مناسک و مراسم مذهبی خویش به این کلیسا میآیند و در آزادی کامل به برگزاری آیین خویش میپردازند. متولی امروز این کلیسا یکی از ارامنهی خوشنام آبادان به نام آقای مانوکیان میباشد که کارمند بیمارستان امام خمینی (ره) است.
http://www.obodan.com/1386/03/post_21.php